vụ nổ big bang: Lịch sử và quá trình phát triển của thuyết vụ nổ Big Bang từ thế kỷ XX đến nay

Lý thuyết vụ nổ Big Bang bắt đầu được xây dựng từ đầu thế kỷ XX với những phát hiện khoa học về sự giãn nở của vũ trụ. Nhà thiên văn người Bỉ Georges Lemaître là người đầu tiên đề xuất ý tưởng về vụ nổ ban đầu – “nguyên tử nguyên thủy” vào những năm 1920. Sau đó, Edwin Hubble chứng minh vũ trụ thực sự đang giãn nở với tốc độ cụ thể thông qua việc quan sát dịch chuyển đỏ của các thiên hà xa xôi. Các tiến bộ sau này về đo bức xạ nền vi sóng vũ trụ từ năm 1960 càng khẳng định thêm thực tế về vụ nổ Big Bang. Qua những thập kỷ kế tiếp, lý thuyết này được nghiên cứu chuyên sâu hơn với sự tham gia của nhiều nhà vật lý và nhà vũ trụ học hàng đầu để giải thích kỹ hơn cấu trúc và thành phần của vũ trụ hiện đại. Các công nghệ hiện đại như vệ tinh COBE, WMAP và Planck tiếp tục làm sáng tỏ nhiều chi tiết nhỏ về vụ nổ Big Bang, từ đó giúp lý thuyết này ngày càng vững chắc. Đó cũng là câu chuyện minh chứng cho sự tiến bộ liên tục của khoa học trong việc khám phá vũ trụ. Vụ Nổ Lớn ( Big Bang ) là mô hình vũ trụ học được chấp nhận rộng rãi nhất, mô tả sự hình thành và tiến hóa của Vũ trụ. Nó không phải là một vụ nổ theo nghĩa đen, mà là sự giãn nở của không-thời gian từ một trạng thái cực kỳ nóng đặc cách đây khoảng 13,8 tỷ năm. Trong lịch sử khoa học, có nhiều giả thuyết khác nhau được đề xuất nhằm giải thích sự khởi đầu và trạng thái hiện tại của vũ trụ, nhưng vụ nổ Big Bang đã trở thành lý thuyết được ủng hộ rộng rãi nhất. Trước thuyết Big Bang, thuyết vũ trụ trạng thái ổn định (Steady State) từng được nhiều nhà khoa học ưa chuộng, cho rằng vũ trụ không ngừng giãn nở nhưng vẫn duy trì mật độ vật chất ổn định qua thời gian nhờ sự tạo mới vật chất liên tục. Tuy nhiên, các bằng chứng từ việc quan sát bức xạ nền vi sóng và sự phân bố thiên hà đã làm suy yếu giả thuyết này. Ngoài ra còn có các lý thuyết về vũ trụ đa vòng đời hay vũ trụ dao động, đề xuất rằng vụ nổ Big Bang chỉ là một phần trong chu kỳ dài của sinh và tử vũ trụ. Hiện tại, việc so sánh và thử nghiệm các mô hình vũ trụ khác nhau vẫn được tiếp tục trong cộng đồng nghiên cứu nhằm tìm hiểu thêm các hiện tượng phức tạp trong vũ trụ sơ khai. Qua đó, vị trí của vụ nổ Big Bang được xem là ý tưởng xuất phát rất quan trọng trong việc khai mở các hiểu biết về vũ trụ. Bài viết này giới thiệu một lịch sử tiến hóa vũ trụ khác, được nhà vật lý Eric Lerner lập luận, theo đó vụ nổ Big Bang chưa bao giờ xảy ra. Bài viết cũng giới thiệu các dự đoán của thuyết Big Bang và các bằng chứng thiên văn học không gian khác nhau.