tính độ che phủ rừng: Tác động của khai thác gỗ trái phép đến sự suy giảm diện tích rừng và các biện pháp kiểm soát hiệu quả

Tính độ che phủ rừng Việt Nam luôn bị ảnh hưởng nặng nề bởi hoạt động khai thác gỗ trái phép. Đặc biệt ở các khu vực rừng tự nhiên ven biên giới và vùng sâu vùng xa, tình trạng này ngày càng diễn biến phức tạp làm giảm mật độ cây xanh và dẫn đến mất cân bằng sinh thái. Các báo cáo cho thấy, khai thác trộm không chỉ làm giảm diện tích rừng mà còn gián tiếp ảnh hưởng đến hệ thống sinh vật do phá hủy môi trường sống. Việc tính độ che phủ rừng giúp phát hiện tình trạng này thông qua việc quan sát những “khoảng trống” bất thường về tán cây trên ảnh vệ tinh và dữ liệu thu thập từ thực địa. Để kiểm soát hiệu quả, chính quyền đã phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, sử dụng công nghệ giám sát và xây dựng hệ thống cảnh báo sớm dựa trên dữ liệu tính độ che phủ rừng. Bên cạnh đó, nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của khai thác trái phép góp phần giảm thiểu các hành vi vi phạm, bảo vệ diện tích rừng hiện có duy trì trạng thái che phủ ổn định dài lâu. Công thức tính độ che phủ rừng rất đơn giản và dễ nhớ: Độ che phủ rừng (%) = (Diện tích rừng hiện có / Tổng diện tích đất tự nhiên) × 100 Trong những năm gần đây, việc tính độ che phủ rừng không còn chỉ dựa vào ảnh vệ tinh thông thường mà đã từng bước áp dụng công nghệ drone (máy bay không người lái) để nâng cao chất lượng giám sát. Drone cho phép thu thập dữ liệu trên diện rộng với độ phân giải hình ảnh siêu nét và khả năng quan sát được các khu vực khó tiếp cận như rừng già hoặc rừng nguyên sinh ở những địa hình hiểm trở. Các hệ thống tích hợp camera quang học và cảm biến đa phổ trên drone giúp chuyên gia phân tích mật độ cây cối, mức độ che phủ và các dấu hiệu suy thoái rừng một cách trực quan và kịp thời. Việc sử dụng drone còn tăng khả năng can thiệp nhanh, giảm thiểu thời gian và chi phí so với các phương pháp truyền thống. Qua đó, các nhà quản lý rừng có thể liên tục cập nhật và điều chỉnh các kế hoạch bảo vệ có cơ sở dữ liệu chính xác và thực tế nhất. Đồng thời, tính độ che phủ rừng dưới góc nhìn drone giúp đo lường tác động của các hoạt động khai thác gỗ, cháy rừng hay sạt lở, từ đó nâng cao hiệu quả trong công tác bảo tồn và phát triển rừng Việt Nam. Năm 2021, diện tích đất tự nhiên của nước ta là 33 134,5 nghìn ha; diện tích rừng là 14,7 triệu hA. Tính độ che phủ rừng của nước ta năm 2021 (làm tròn kết quả đến hàng đơn vị của %).