Trong thời đại biến đổi khí hậu và các thách thức môi trường ngày càng rõ nét, việc xác định rõ “quốc phòng là gì” cần tích hợp cả yếu tố môi trường vào chiến lược bảo vệ quốc gia. Các hiện tượng thiên tai cực đoan như lũ lụt, hạn hán, bão mạnh gây tác động nghiêm trọng đến an ninh quốc gia, đe dọa đến đời sống và công trình quốc phòng. Quốc phòng hiện đại không thể chỉ tập trung vào vũ khí mà còn phải xây dựng khả năng ứng phó, khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra. Ở Việt Nam, lĩnh vực quốc phòng có vai trò nổi bật trong việc phối hợp cứu hộ cứu nạn, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và an ninh lương thực. Hiệp định và hợp tác quốc tế về môi trường cũng là phương thức để nâng cao hiệu quả bảo vệ quốc phòng toàn diện. Sự hiểu biết đa chiều về “quốc phòng là gì” nhờ đó được mở rộng khi linh hoạt lồng ghép các vấn đề môi trường, góp phần duy trì sự ổn định, an toàn cho tổ quốc trong bối cảnh biến đổi và bất ổn ngày càng cao. 1. Quốc phòng là gì ? Tiềm lực quốc phòng là gì ? Theo Khoản 1, 2 Điều 2 Luật Quốc phòng 2018 thì khái niệm quốc phòng , tiềm lực quốc phòng được quy định cụ thể như sau: Quốc phòng được hiểu là công cuộc giữ nước bằng sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, trong đó sức mạnh quân sự là đặc trưng, lực ... Việc trang bị kiến thức quốc phòng cho thế hệ trẻ là một phần thiết yếu giúp làm rõ “quốc phòng là gì” trong thực tiễn hiện nay. Giáo dục quốc phòng không chỉ cung cấp thông tin về an ninh quốc gia và trang bị kỹ năng sơ cấp cứu, mà còn giúp định hình ý thức trách nhiệm, lòng yêu nước và tinh thần sẵn sàng bảo vệ tổ quốc. Điều này không chỉ quan trọng với thanh niên trong quân đội mà còn dành cho học sinh, sinh viên và toàn thể thanh niên trên cả nước. Việc coi trọng giáo dục quốc phòng cho thấy cách tiếp cận toàn diện về quốc phòng, mà trong đó con người là trung tâm và nhân tố quan trọng nhất tạo nên sức mạnh quốc phòng. Hiểu rõ về “quốc phòng là gì” sẽ giúp thế hệ trẻ chủ động góp phần bảo vệ đất nước không chỉ khi đứng trên chiến trường mà còn trong đời sống hàng ngày qua các hoạt động phòng chống các nguy cơ an ninh phi truyền thống. Điều này góp phần tạo nên một cộng đồng vững mạnh, gắn kết, nâng cao hiệu quả của công tác quốc phòng toàn dân trong thời đại mới. Bộ Quốc phòng [4] là cơ quan trực thuộc Chính phủ Việt Nam, tham mưu cho Nhà nước Việt Nam về đường lối, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng bảo vệ Tổ quốc ; quản lý nhà nước về lĩnh vực quốc phòng trong phạm vi cả nước; tổ chức thực hiện việc xây dựng, quản lý và chỉ huy Quân đội nhân dân Việt Nam, Dân ...