Nguyên nhân bị tiểu đường: Ảnh hưởng của hút thuốc lá và sử dụng rượu bia đến nguy cơ phát bệnh

Thói quen hút thuốc lá và sử dụng rượu bia được xác định là nguyên nhân bị tiểu đường tiềm tàng trong nhiều nghiên cứu tại cộng đồng Việt Nam. Nicotin và các chất độc trong thuốc lá gây tổn thương mạch máu, làm suy giảm lưu thông máu và tăng viêm, ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình vận chuyển và sử dụng glucose của tế bào. Thuốc lá cũng làm tăng đề kháng insulin, đặc biệt ở những người có nguy cơ tiềm ẩn. Bên cạnh đó, rượu bia khi tiêu thụ quá mức gây rối loạn chuyển hóa chất béo và glucose, làm tăng tích tụ mỡ gan và tình trạng đề kháng insulin. Mức đường huyết biến động không ổn định cũng là hệ quả của việc lạm dụng rượu bia, làm tăng nguy cơ phát triển tiểu đường. Những thói quen này vừa làm trầm trọng thêm nguyên nhân bị tiểu đường, vừa tăng nguy cơ biến chứng tim mạch ở người bệnh. Việc thay đổi lối sống, từ bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát và phòng ngừa bệnh tiểu đường. Đái tháo đường hay còn gọi là tiểu đường , là bệnh rối loạn chuyển hóa đặc trưng với biểu hiện lượng đường ở trong máu luôn ở mức cao hơn so với bình thường do cơ thể thiếu hụt về tiết insulin hoặc đề kháng với insulin hoặc cả 2, dẫn đến rối loạn quan trọng về chuyển hóa đường, đạm, mỡ, chất khoáng. (1) Ngoài các nguyên nhân truyền thống, hiện nay thuốc và các tác nhân hóa học trong môi trường cũng là nguyên nhân bị tiểu đường ngày càng được quan tâm. Một số nhóm thuốc như glucocorticoid, thuốc điều trị tâm thần, thuốc lợi tiểu lâu dài có thể gây tăng đường huyết bằng cách ảnh hưởng đến sự bài tiết hoặc tác dụng của insulin. Những người đang điều trị bệnh mãn tính thường gặp tình trạng này, làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường thứ phát. Ngoài ra, ô nhiễm hóa chất, kim loại nặng và các chất độc trong thực phẩm cũng ảnh hưởng đến sự hoạt động bình thường của tế bào tuyến tụy và làm rối loạn chuyển hóa glucose. Một số nghiên cứu tại Việt Nam đã ghi nhận mối liên hệ giữa việc tiếp xúc nhiều với hóa chất từ môi trường nông nghiệp và nguy cơ tiểu đường tăng lên. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc kiểm soát và giảm thiểu tiếp xúc với các tác nhân độc hại để phòng ngừa nguyên nhân bị tiểu đường liên quan đến môi trường sống. Tiểu đường có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm như các bệnh tim mạch vành, tai biến mạch máu não, mù mắt, suy thận, liệt dương nguy hiểm hơn là nhiều người đang sống chung với bệnh tiểu đường nhưng vẫn không hiểu vì sao mình mắc bệnh.