Muỗi anophen có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc truyền bệnh sốt rét, đặc biệt ở các tỉnh phía Nam Việt Nam, nơi khí hậu nóng ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi sinh sôi phát triển quanh năm. Loài muỗi này không chỉ là tác nhân vận chuyển ký sinh trùng plasmodium từ người bệnh sang người lành mà còn có thể tồn tại trong nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Quá trình muỗi anophen hút máu từ người nhiễm bệnh sẽ làm các bào tử plasmodium phát triển trong cơ thể muỗi, để khi muỗi đốt các cá thể khác sẽ truyền bệnh trực tiếp. Chu kỳ truyền bệnh này diễn ra nhanh và rất khó kiểm soát nếu không có các biện pháp phòng chống kịp thời và đồng bộ. Các nhà khoa học đã nghiên cứu sâu về đặc điểm sinh lý của muỗi anophen để phát triển các kỹ thuật can thiệp nhằm ngăn chặn khả năng sinh sản và lây truyền mầm bệnh. Thay đổi môi trường sống, sử dụng các loại thuốc diệt muỗi có hiệu suất cao cũng giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh sốt rét trong cộng đồng. Vì thế, việc hiểu rõ về vai trò của muỗi anophen trong chu trình bệnh giúp y tế công cộng đề ra chiến lược phòng bệnh phù hợp và giảm thiểu thiệt hại về sức khỏe cộng đồng. Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể lây lan diện rộng và bùng phát thành dịch. Bệnh do vi rút dengue gây ra và lây lan sang người lành do muỗi vằn đốt. Vậy loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết có tên là gì? Biến đổi khí hậu toàn cầu đang ảnh hưởng sâu rộng đến các hệ sinh thái cũng như phân bố các loài côn trùng truyền bệnh như muỗi anophen. Nhiệt độ tăng, thay đổi lượng mưa và các hiện tượng thời tiết cực đoan khiến môi trường sống của muỗi anophen thay đổi không ngừng, làm cho loài muỗi này có khả năng mở rộng phạm vi sinh sống đến những vùng trước đây ít gặp hoặc không có. Ở Việt Nam, các nghiên cứu cho thấy hiện tượng khí hậu nóng ẩm kéo dài làm gia tăng mật độ muỗi anophen và kéo dài thời gian hoạt động của chúng trong năm, gây tăng nguy cơ bùng phát các ổ dịch sốt rét. Không những thế, sự thay đổi môi trường cũng ảnh hưởng đến chu kỳ sinh trưởng của muỗi, làm tăng tốc độ sinh sản và tỉ lệ sống sót của muỗi trưởng thành. Điều này đòi hỏi các cơ quan quản lý y tế phải thường xuyên cập nhật chiến lược giám sát và phòng chống phù hợp với tình hình thời tiết thay đổi nhanh. Việc đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến muỗi anophen giúp dự đoán sớm các nguy cơ dịch bệnh và tổ chức ứng phó kịp thời, bảo vệ sức khỏe cộng đồng một cách hiệu quả hơn. MUỖI ANOPHELES :2. THÀNH PHẦN LOÀI VÀ PHÂN BỐ 2.1. Trên thế giới Năm 1818, Johann Wilhelm Meigen đã xác định Anopheles là một giống của muỗi . Giống Anopheles ít được quan tâm nghiên cứu cho tới khi phát hiện được vai trò truyền bệnh giun chỉ và ký sinh trùng sốt rét ở hai thập niên cuối của thế kỹ XIX. Hiện nay đã ...
