Luật tố tụng hình sự: Cơ sở pháp lý và vai trò của Viện kiểm sát trong quá trình truy tố

Viện kiểm sát là một trong những cơ quan giữ vai trò trung tâm trong việc giữ gìn trật tự pháp luật hình sự, cụ thể là trong trách nhiệm truy tố và kiểm sát việc tuân thủ pháp luật tại các giai đoạn tố tụng hình sự. Luật tố tụng hình sự quy định rõ ràng quyền hạn và trách nhiệm của Viện kiểm sát trong việc đảm bảo rằng các quyết định khởi tố, cáo trạng và truy tố đều được thực hiện một cách khách quan, đúng quy định và phù hợp với chứng cứ. Viện kiểm sát cũng có nhiệm vụ chỉ đạo điều tra, kiểm sát hoạt động của cơ quan điều tra, từ đó ngăn chặn các sai phạm và bảo vệ quyền lợi của người bị hại và người bị cáo. Bên cạnh đó, Viện kiểm sát tham gia đầy đủ trong các phiên tòa để bảo đảm việc xét xử đúng pháp luật. Các quy định trong luật tố tụng hình sự về chức năng của Viện kiểm sát đã xây dựng nên bộ khung pháp lý vững chắc để thúc đẩy việc áp dụng pháp luật một cách nghiêm túc và bảo vệ công lý trong các vụ án hình sự. Ngày 12/11/2021, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự , số 02/2021/QH15 với một số nội dung đáng chú ý như: - Giao thêm trách nhiệm cho công an xã trong việc xác minh sơ bộ tin báo về tội phạm. - Khi không thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh để quyết định khởi ... Tuân thủ chính xác các thủ tục tố tụng trong quá trình xét xử vụ án hình sự là nguyên tắc then chốt được luật tố tụng hình sự quy định nhằm bảo đảm sự công bằng và minh bạch. Các thủ tục như công bố quyết định khởi tố, triệu tập bị cáo, công khai phiên tòa xét xử, ghi biên bản đúng quy định... đóng vai trò quan trọng để đảm bảo quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan được thực hiện đầy đủ. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình tố tụng còn giúp hạn chế sai phạm trong công tác xét xử, tránh việc sử dụng chứng cứ bất hợp pháp hay vi phạm các quyền căn bản của người bị cáo. Theo luật tố tụng hình sự, việc không tuân thủ thủ tục có thể dẫn đến việc bản án bị hủy bỏ hoặc phải xem xét lại, ảnh hưởng sâu sắc đến hiệu quả xử lý vụ án. Chính vì vậy, việc nghiên cứu và thực thi chặt chẽ quy trình tố tụng được xem là tiêu chí hàng đầu góp phần xây dựng hệ thống tư pháp minh bạch, chuyên nghiệp và có trách nhiệm. Bộ luật tố tụng hình sự 2015 vừa được ban hành ngày 27/11/2015 với nhiều quy định mới về cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng hình sự ; người tham gia tố tụng HS; bào chữa, bảo về quyền và nghĩa vụ của bị hại, đương sự; biện pháp ngăn chặn ...