Cây mắc cỡ: Cách phòng và xử lý các triệu chứng cây bị khô héo trong mùa khô hanh ở miền Bắc Việt Nam

Miền Bắc Việt Nam vào mùa khô thường xuất hiện tình trạng cây mắc cỡ bị khô héo do thiếu nước và nhiệt độ cao, ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng. Triệu chứng của cây mắc cỡ khi bị héo thường thấy là lá chuyển màu nhạt, mất độ mềm mại, gốc có dấu hiệu nứt nẻ. Để khắc phục và phòng tránh tình trạng này, người chăm sóc nên tăng cường tần suất tưới nước vào buổi sáng hoặc chiều mát, tránh tưới vào trưa nắng để hạn chế tổn thương rễ và lá. Sử dụng màng nilon phủ mặt đất cũng giúp giữ ẩm và giảm sự bay hơi nước. Bên cạnh đó, thay đổi vị trí đặt cây tại nơi có bóng râm vừa phải cũng là cách hiệu quả để giảm stress nhiệt cho cây mắc cỡ. Nếu cây đã có biểu hiện héo, cần loại bỏ lá úa vàng, kết hợp bón dưỡng chất giàu đạm và kali nhằm kích thích cây phục hồi nhanh chóng. Việc quan sát thường xuyên và điều chỉnh môi trường sinh trưởng được xem là cách duy trì cây mắc cỡ phát triển bền vững trong điều kiện khắc nghiệt mùa khô của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Công dụng của cây mắc cỡ (cây xấu hổ) theo Y Học Cổ Truyền là giúp trấn tĩnh, làm dịu cơn đau, chống viêm,... Các nghiên cứu hiện đại cho thấy cây mắc cỡ có tác dụng giảm suy nhược thần kinh, hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ. Việc sử dụng cây mắc cỡ để cải thiện chất lượng không khí trong nhà đang được nhiều gia đình tại Việt Nam chú trọng do khả năng hấp thụ khí độc và tạo oxygen mượt mà. Nhiều nghiên cứu cho thấy, cây mắc cỡ có thể loại bỏ các khí như formaldehyde, benzene, và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi khác thường tồn tại trong không gian kín của nhà, phòng làm việc hay chung cư. Do vậy, đặt vài chậu cây mắc cỡ trong phòng sẽ giúp giảm tác nhân ô nhiễm không khí, đồng thời duy trì độ ẩm lý tưởng, hạn chế khô hanh cho da và hệ hô hấp. Tính năng lá nhạy cảm biết co lại còn tạo nên sự tương tác gần gũi, giúp tư duy được giải phóng căng thẳng khi quan sát và chăm sóc cây hàng ngày. Đặc biệt, cây mắc cỡ dễ trồng và phát triển tốt với ánh sáng nhẹ, phù hợp với môi trường thiếu sáng trong nhà. Đây là lý do ngày càng nhiều người chọn lựa cây mắc cỡ làm “người bạn xanh” góp phần nâng cao chất lượng môi trường sống, mang lại cảm giác thư thái và khỏe khoắn cho cư dân hiện đại. Cây mắc cỡ , hay còn được gọi là cây xấu hổ, là một loại cây cỏ thuộc họ Đậu. Cây có tên khoa học là Crinum latifolium L. Loài cây này có nguồn gốc từ Nam Mỹ và Trung Mỹ, nhưng hiện nay đã được trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam.